Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, başörtüsü ve aile düzenlemesini içeren Anayasa değişikliğini Cumhur İttifakı’nın tek başına referanduma götürmesinin fiilen imkansız olduğunu söyledi. Bozdağ, “Kamuoyunda güya Cumhur İttifakı birlikte referanduma götürmek istiyormuş üzere bir algı yapılıyor. Bir kere bizim bu türlü bir gücümüz yok. Muhalefet buna dayanak vermezse mümkün değil. Biz temel olarak temel hak ve hürriyetlerin referandum konusu yapılmasına karşıyız. Lakin 360 ile 400 oy ortasında kalırsa referanduma götürme durumu ortaya çıkar. Biz büyük bir uzlaşmayla Meclis’ten geçmesinden yanayız” dedi.
Bakan Bozdağ, başörtüsüne anayasal güvenci konusunda yapılan anayasa değişikliği teklifi ve gelinen süreci, aralık ayı başında Meclis gündemine gelmesi beklenen yeni yargı paketi ile infaz düzenlemesine ait DHA’ya konuştu. Bakan Bozdağ, “Sayın Kılıçdaroğlu durduk yerde neden bu mevzuyu gündeme getirdi? Kendi ve sözcülerinin açıklamalarına baktığımızda toplumda bir telaş olduğunu, ‘Acaba CHP güç sahibi olursa; Türkiye’de başörtüsü konusundaki kazanılmış haklar ve gelinen noktada bir dönüş olur mu?’ bu kaygıyı aşikâr ki CHP’liler yerde gördüler. Bu telaşa bir karşılık olarak, ‘biz gelirsek bunlar olmayacak’ iletisini vermek ve siyasi bir hesapla bunu yaptığı görülüyor” dedi. Bozdağ, bu teklifin verilişini sağlayan bir öbür şeyin Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi olduğunu, yeni sistemde iktidar olmak için yüzde 50+1 gerektiğini, CHP’nin yüzde 25 olan oyunu artırmak için kendi dışındaki çevrelere açılmak istediğini söyledi.
“Kanunun yetmediğini Türkiye deneyimiyle öğrendi”
Bozdağ, Türkiye’de başörtüsü ile ilgili yaşanan her düşüncede, CHP’nin Anayasa Mahkemesi’ne gittiğini hatırlattı. Bozdağ, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Kılıçdaroğlu’nun kanun teklifi üzerine; anayasa ile bu işi kalıcı olarak Türkiye’nin gündemi dışına çıkarmak istediğini hatırlatarak, şöyle dedi:
“Geçmişe baktığımızda kanunun bu işi çözmediği çok açık. Merhum Turgut Özal’ın başbakanlığı periyodunda YÖK Kanunu’na ek 16’ncı unsur konuldu, hürlük getirildi. Anayasa Mahkemesi iptal etti. Daha sonra 1989 yılında ek 17’nci unsur yapıldı ve yüksek öğretim kurumlarında ‘kılık kıyafet serbesttir’ deniliyor. Anayasa Mahkemesi’ne bahis taşındı. Anayasa Mahkemesi ek 16’ıncı unsurun değişiklik kararındaki münasebetini tekrar ve teyit etti. Bu münasebet geçerli olmak kaydıyla ek 17’nci husus iptal edilmedi. Kanun hala yürürlükte. Sene 1989 o günden 2013 yılının sonuna kadar başörtüsü yasağı, hem üniversitelerde hem kamuda uygulandı mı? Uygulandı. Yani kanunun yetmediğini, kanunun kâfi garantiyi sağlamadığını maalesef Türkiye deneyimiyle öğrendi. Onun için biz Türkiye’de siyasi istikrarlar değiştiğinde yahut iklim farklılaştığında birileri tekrar başörtü zulmünü bir hak üzere sunmasın, bayanlarımız arasında başı açık, başı örtülü ayırımı yapılmasın diye Sayın Cumhurbaşkanımızın ağzından, ‘gelin bunu anayasal teminata kavuşturalım’ teklifi geldi. Zira anayasayı değiştirmek o denli mümkün değil.”
Anayasa’yı kolay kolay değiştirmenin mümkün olmadığını vurgulayan Bozdağ, “400 oyu bulmak, 400’ün altı 360’ın üzerinde oy bulsa bile halkın yüzde 50+1’ini onayını almak kolay kolay mümkün gözükmüyor. Anayasa büyük bir teminat. Yasama organın da, yürütmenin de, yargının da dokunamayacağı bir teminat. 30 yıldır uğraştığı bir sorunun, bir daha Türkiye’nin önüne gelmemesi için değerli bir çağrı” diye konuştu.
“Temel hak ve hürriyetler referandum konusu olmamalı”
Bakan Bozdağ, anayasa değişikliği teklifinin referanduma götürüleceği savlarına ait, “Sayın Cumhurbaşkanımız, temel hak ve hürriyetlerin referanduma götürülmesinin hakikat olmadığını söyledi. AK Parti kurulduğu günden beri; temel hak ve hürriyetlerin referandum konusu olamaması gerektiğini söz eden bir parti. Anayasa değişikliği gündeme gelince Sayın Cumhurbaşkanımızın yaptığı davet çok net; ‘amacımız bunun büyük bir uzlaşmayla parlamentodan geçmesidir. Şayet bu uzlaşma sağlanamaz, halk oyuna gidecek bir çoğunluk ortaya çıkarsa biz o vakit halk oyuna gitmekten çekinmeyiz’ diye bir değerlendirmesi oldu” dedi.
Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, AKP’nin başörtüsü ve aile kurumu ile ilgili Anayasa değişikliği hakkında, “Prensip olarak temel hak ve özgürlüklerle ilgili bahisleri halk oylamasına götürülmesini yanlışsız bulmuyoruz” derken, “milletimize kelamımız gereği, meclis denkleminde öbür bir mecburiyet ortaya çıkarsa onun gereğini yapmanın da boynumuzun borcu olduğuna inanıyoruz” ifadesini kullanmıştı. |
“Muhalefet dayanak vermezse mümkün değil”
Bakan Bozdağ, Cumhur İttifakı’nın parlamentodaki çoğunluğunun 335 oyla hudutlu olduğuna dikkati çekerek, “Meclis Lideri oy kullanamadığı için 334 oyumuz var. 334 oyla Cumhur İttifakı’nın bu anayasa değişiklik teklifini, referanduma götürecek çoğunluk elde etmesi Anayasaya nazaran mümkün mü? Değil. Şayet bu 400’ün altı 360’ın üzerinde bir çoğunlukta kalacaksa, muhalefet partilerinin ya da milletvekillerinin vereceği takviyeyle lakin kalabilir. Cumhur İttifakı’nın anayasa değişikliğini tek başına referanduma götürmesi fiilen imkansız. Bunun altını çizmekte yarar var. Kamuoyunda güya Cumhur İttifakı anayasa değişikliği teklifini referanduma götürmek istiyormuş üzere bir algı yapılıyor. Bir sefer bizim bu türlü bir gücümüz yok. Muhalefet buna takviye vermezse mümkün değil. ‘400 milletvekilinin oyu bulunursa da Cumhurbaşkanının yetkisi çerçevesinde; ‘Cumhurbaşkanı bunu referanduma götürebilir’ diye bir ekip şahıslar buradan maalesef niyet okuması yapıyor. Biz temel olarak temel hak ve hürriyetlerin referandum konusu yapılmasına karşıyız. Lakin 360 ile 400 oy ortasında kalırsa referanduma götürme durumu ortaya çıkar. Biz büyük bir uzlaşmayla Meclis’ten geçmesinden yanayız. Meclis’ten referandum da çıkmaz. Cumhur İttifakı’nın toplam oyu referanduma da yetmiyor” değerlendirmesinde bulundu.
Bakan Bozdağ, anayasa değişikliği teklifi konusunda muhalefet partilerinden bir geri dönüş beklediklerini kaydederek, “Partilerin kıymetlendirme yansımalarını gördükten sonra teklif Meclis’e sunulacaktır” dedi.
“Tamamen çözülmesini istiyoruz”
Bakan Bozdağ, cumhurbaşkanlığı seçiminde üç sandık kurulacağı argümanlarına ait de, “Cumhur İttifakı’nın 334 oyu var. Referandum için 26 oya daha gereksinim var. O vakit referanduma masraf. Anayasa değişikliği teklifi referanduma ne vakit sarfiyat? Bu büsbütün Meclis’teki yasalaşma süreci ile ilgilidir. Halk oylaması kanuna nazaran; anayasa değişikliği teklifi resmi gazetede yayımlandıktan sonra 60’ıncı günü takip eden pazar günü yapılıyor. Meclis’in kararı kıymetli. Bu hesabı yapanlar kendilerine nazaran yapar. Muhakkak ki tasa var birtakım etraflarda. Bu bahsin Türkiye’nin gündemine oturmasını istemiyoruz. Büsbütün çözülmesini istiyoruz” tabirlerini kullandı.
“Yargı paketi taslak metnimizi aralıkta vereceğiz”
Bakan Bozdağ, Aralık ayı başında Meclis gündemine gelmesi beklenen yeni yargı paketine ait de şunları söyledi:
“Arabuluculuğun kapsamını genişleten adımlar atacağız. Bu kapsamda kira ile ilgili uyuşmazlıkları arabulucular çözecek. Kat mülkiyeti kanunundan çıkan uyuşmazlıklar arabulucuya gidecek. Komşuluk hukukundan kaynaklı uyuşmazlıklar da arabulucuya gidecek. Komşuların, Kat Mülkiyeti Kanunundan kaynaklanan itilaflar nedeniyle mahkeme kapılarına gitmelerini istemiyoruz. Ondan evvel arabulucu üzerinden kısa müddet içinde çözmelerini istek ediyoruz. Bu bizim kültürümüze de uygun düşen bir düzenleme. Şimdi netleştirmediğimiz ve istişarelerin devam ettiği mevzular üzerinde de çalışmalar devam ediyor. Yargı Paketinde vatandaşı mutlu edecek düzenlemeler var. Yargı paketi içinde birinci defa uygulanacak iki farklı uygulama var; lakin istişare ve onay alacak yerler var. Onun için şimdilik açıklama gerçek olmaz. Vatandaşlarımızın hepsinin takdirini toplayacak iki bahis var. Aralık ayı başında taslak metnimizi Meclisimize AK Parti kümesine vereceğiz. Meclis takvimini de onlar belirleyecek.”
“İnfaz sistemiyle ilgili ıslahat çalışması yürütülüyor”
Bakan Bozdağ, infaz düzenlemesine ait hazırlık çalışmalarının devam ettiğini, bunun için de ‘bilim komisyonu’ kurulduğunu kaydetti. Bakan Bozdağ, “İnfaz düzenlemesi yargı paketinde yok. Bu düzenlemeyi uzun vadede düşünüyoruz. Bu hususta bir ‘bilim komisyonu’ kurduk. Geçen hafta bu komiteyle birinci toplantımızı yaptık. Bilim Kurulu bizim infaz sistemimizi ele alan bir çalışma yapacak. Seçimden sonra infazla ilgili mevzularda kıymetli adımlar atacağız. İnfaz sistemimizin bilhassa ıslah, rehabilitasyon, topluma kazandırma, kontrollü özgürlük uygulamasını daha verimli, faydalı hale getirme konusunda, bir grup yeni düzenlemeleri içerecek. İnfaz sistemiyle ilgili esaslı bir zihniyet değişimi sayılabilecek ıslahat çalışması yürütülüyor. Cezasızlık algısını ortadan kaldırmak amacıyla bugün kimi ülkelerde, Hollanda başta olmak üzere; cezası düşük olan cürümlerde yargılama metodu de çok süratli ve farklı. Cezaların yatarı da farklı. Artık biz bunlar üzerinde de duruyoruz. Toplumda cezasızlık algısına neden olan cürümlerle ilgili ‘yeni birtakım cezalar üzerinde durma ve diğer cezalar olabilir mi?’ bunlar üzerinde çalışıyoruz. Biz cezasızlık algısını ortadan kaldıracak değerli bir değişiklik yapma hazırlığı içerisindeyiz. Cezası az olan cürümlerle ilgili yeni bir cezalandırma, yeni bir yol, süratli yargılama üzerinde çalışıyoruz” dedi. (DHA)