NATO ve AB’den Ukrayna’ya savaşın 1. yılında destek mesajları

NATO ve Avrupa Birliği (AB), Rusya ile savaşının birinci yılında Ukrayna’ya dayanağın artarak sürmesi gerektiği, bunun Avrupa’nın güvenlik çıkarları açısından mecburilik olduğu bildirisini verdi.

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ve AB Komitesi Lideri Ursula von der Leyen, Estonya’nın Bağımsızlık Günü münasebetiyle bu ülkeyi ziyaret etti.

Başkent Tallin’de Estonya Başbakanı Kaja Kallas ile üçlü basın toplantısında konuşan Stoltenberg, Rusya’nın bundan tam bir yıl evvel Ukrayna’ya karşı başlattığı işgal ve hücumla milletlerarası hukuku ihlal ettiğini lisana getirdi.

Putin’in daha fazla savaş istediğini söyleyen Stoltenberg, Rusya ile savaşan Ukrayna’ya gereksinimlerinin verilmesi gerektiğini, bunun gerginliği tırmandıracağına yönelik tasalar lisana getirildiğini lakin risksiz bir seçenek bulunmadığını kaydetti.

Stoltenberg, Litvanya’da temmuzda yapılacak NATO Tepesi’ne Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenskiy’i davet ettiğini bildirdi.

“Çin’den Rusya’ya askeri takviye konusunda silah sevkiyatı görmedik. Fakat gördüğümüz şey Çin’in silah temin etme niyetinde olabileceğine yönelik işaretlerdir. Çin bunu yapmamalı. Zira bu gayrimeşru bir savaşa takviye, milletlerarası hukukun ve BM Mukavelesi’nin ihlali manasına gelir. Çin BM Güvenlik Kurulu üyesidir ve BM Mukavelesi’ni korumak üzere özel bir yükümlülüğü bulunmaktadır.”

Çin idaresinin barış planı sunması hakkındaki görüşü sorulan Stoltenberg, Çin’in işgali kınamadığını, hasebiyle güvenilirliğinin bulunmadığını söyledi.

Rusya ile Çin ortasında “sınırsız ortaklık” mutabakatı yapıldığını anımsatan Stoltenberg, sonuçta bu savaşın müzakere masasında biteceğini, o vakit geldiğinde Ukrayna’nın elinin güçlü olması için muharebe alanında kazanmış olması gerektiğini ve bunun için de askeri takviyeye gereksinim duyulduğunu söz etti.

Moldova konusunda kaygıları bulunduğuna dikkati çeken Stoltenberg, Moldova ile Rusya’ya karşı işbirliğini artırmaları gerektiğini belirtti.

AB Kurulu Lideri von der Leyen de Rusya’nın hem savaş alanında hem de yaptırımların da tesiriyle ekonomik manada zayıfladığını lakin Ukrayna’ya yönelttiği tehlikenin sürdüğünü vurguladı.

Von der Leyen AB ve üye ülkelerin Ukrayna’yı mali, ekonomik ve askeri olarak desteklemesi, kendi savunma kapasitelerini ve Rusya üzerindeki baskıyı artırması gerektiğini kaydetti.

AB’de 30 bin Ukrayna askerini eğitmeyi hedeflediklerini lisana getiren von der Leyen, 155 milimetrelik mühimmat üzere acil askeri materyal tedarik etmek için ortak satın alma seçeneğini değerlendirdiklerini söyledi.

Von der Leyen, Ukrayna’nın AB üyeliğiyle ilgili soru üzerine iştirak sürecinin liyakata dayalı ve aday ülkenin performansına bağlı olduğunun altını çizdi.

Ukrayna’nın bir yandan savaşırken öteki yandan üyelik yolunda adımlar atmasının etkileyici olduğunu anlatan von der Leyen, şöyle konuştu:

“AB Kurulunun güçlü dayanağıyla nasıl performans gösterecekleri, nasıl ıslahat yapacakları, ülkelerinin statüsünü nasıl iyileştirecekleri elbette Ukrayna’nın elinde. İlkbaharda ilerlemenin üye ülkelere kelamlı olarak sunulduğu bir sürecimiz olacak. Lakin daha da değerlisi, sonbaharda tüm aday ülkelerin gelişimini özetleyen rapordur. Ukrayna’nın sonbaharda üye devletlere sunulacak olan bu raporda başarılı olacağına eminim.”

Çin’in savaşın yıl dönümü nedeniyle açıkladığı “Ukrayna krizinin siyasi çözümü” için tekliflerini içeren “tutum belgesi”yle ilgili bir soru üzerine von der Leyen, bu unsurları Çin’in savaşın öncesinde Rusya ile ilan ettiği “sınırsız ortaklık” dahil olmak üzere aldığı konumu göz önünde bulundurarak değerlendireceklerini söyledi.

Estonya Başbakanı Kallas da Ukrayna’ya dayanağın sürdürmenin değerini vurguladı.

Ukrayna’ya askeri takviyenin sağlanması için AB’nin Kovid-19 salgınında yaptığı ortak aşı alımını örnek gösteren Kallas, bunun askeri dayanak konusunda da uygulanabileceğini söz etti.

Kallas, ayrıyeten Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırganlığının cezasız kalmaması gerektiğini, sorumluların milletlerarası topluluk tarafından cezalandırılmasını istediklerini belirtti.